Meerdere gemeenten zijn klaar met de overlast door rondslingerende blikjes en flesjes. Mensen die ernaar op jacht gaan, om zo soms flinke sommen statiegeld te innen, laten vaak een behoorlijke troep achter. Ook gooien mensen ze soms ‘gewoon’ op straat. De roep om het statiegeld te verhogen klinkt steeds luider, blijkt uit een rondgang van Omroep West. De branche zelf ziet meer in een toename van het aantal innamepunten.
Het huidige systeem is ‘niet op orde’, vindt de gemeente Den Haag. Als het aan die gemeente ligt, gaat het statiegeld, nu vijftien cent, omhoog. Verder wil Den Haag dat winkels die blikjes en flessen met statiegeld verkopen, ook verplicht worden die weer in te nemen.
“We herkennen in Den Haag het beeld dat er mensen zijn die zoeken naar blikjes en flesjes vanwege het statiegeld. Dit kan zorgen voor extra overlast van afval rondom de bakken, bijvoorbeeld omdat vuilniszakken worden opengesneden en vuilnisbakken worden doorzocht”, zegt een woordvoerder van de gemeente.
Rommel
Wel zien ze in Den Haag minder blikjes en flesjes in het zwerfvuil, sinds de invoering van het statiegeld daarop. Al was de proef met zogenoemde doneerrekjes aan prullenbakken niet succesvol. bleek afgelopen week. Daarbij werden speciale rekjes aan prullenbakken gehangen. Mensen konden daar hun blikjes inzetten, om het blikjesrapers zo makkelijk te maken. Maar die hielpen niet, bleek uit de evaluatie van de gemeente.
Onvoldoende
In Leiden bleek eerder dit jaar al dat eenzelfde experiment niet aansloeg. En daar hebben ze bij prullenbakken nog steeds overlast, ook door de statiegeldrapers, laat een woordvoerder weten. Die gemeente zegt onderzoeken naar het verhogen van statiegeld af te wachten.
In Leidschendam-Voorburg denken ze wel dat het kan werken en ook in Delft denken ze dat de inzameling daardoor kan verbeteren. “We zien dat het huidige statiegeldsysteem nog onvoldoende resultaat oplevert”, zeggen ze daar.
Landelijk
Niet alleen vanwege de rommel wil Delft actie. “Samen met andere gemeenten in de Vereniging Nederlandse Gemeenten dringen wij er bij de landelijke overheid en bij producenten op aan om tot verbeteringen te komen. Immers, de rekening voor het verwerken van onnodig restafval en het opruimen van zwerfafval belandt bij onze inwoners.”
De roep van de gemeente Den Haag om winkels die drankjes verkopen te verplichten de blikjes en flessen ook weer in te nemen en het statiegeld uit te betalen, vindt nog weinig gehoor bij andere gemeenten. Maar bijvoorbeeld Delft, Leidschendam-Voorburg en Leiden zijn het er unaniem wel over eens dat het aantal inleverpunten sowieso omhoog moet.
Innamepunten
Bij Statiegeld Nederland, onderdeel van Verpact, zijn ze het daarmee eens. “We werken aan de uitrol van ons actieplan, waaronder het openen van extra uitbetalende innamepunten. Dan zal ook het aantal statiegeldverpakkingen in openbare afvalbakken afnemen en het op termijn minder lonend maken om deze overhoop te halen.”
Ze doen hun echt wel hun best, benadrukken ze bij Verpact. Maar ze kunnen het niet alleen. “Voor het openen van nieuwe inleverpunten zijn we wel afhankelijk van de medewerking van andere partijen.”
Dwangsommen
Het is trouwens niet alleen een kwestie van willen, maar ook moeten. Vorige maand kreeg Verpact nog een dwangsom opgelegd om ervoor te zorgen dat de inzameling snel op orde komt. Minstens negentig procent van de plastic flesjes moet volgens de wettelijke norm worden ingezameld.
“Maar dit haalt Verpact ‘bij lange na niet’, zegt de Inspectie Leefomgeving en Transport, die over statiegeld gaat. ‘Daarmee overtreedt de stichting al geruime tijd de wet.” De dwangsom kan oplopen tot tientallen miljoenen als het percentage eind van dit jaar niet met verschillende maatregelen is opgekrikt. Het gaat dan onder meer om het beter innemen van beschadigde flessen, het online publiceren van alle inleveradressen maar vooral ook de verhoging van het aantal innamepunten.
Verhoging
Volgens hen gaat het al de goede kant op, inmiddels. “Gelukkig zijn er scholen, attractieparken, tuincentra en laatst zelfs het eerste ziekenhuis en de eerste autowasstraat, die innamepunt willen worden. Door hier ook media mee op te zoeken hopen we dat goed voorbeeld goed doet volgen!”
In het verhogen van het statiegeld zien ze bij Statiegeld Nederland trouwens niets. ‘Dat is geen oplossing’, zegt hun woordvoerder. Hij wijst er ook op dat de gemeenten daar niet over gaan. “De hoogte van statiegeld is natuurlijk iets dat landelijk wordt bepaald en niet in een gemeente”, voegt hij eraan toe.
Duurzaamheid Leiden Leiderdorp Maatschappij Oegstgeest Voorschoten Wassenaar ZoeterwoudeTelefoon Redactie
071 - 5425160