Tijdens de bespreking van de meerjarenbegroting voor 2025-2028 liepen de meningen in de Voorschotense gemeenteraad flink uiteen. Links en rechts werden het maar niet met elkaar eens. De grote boosdoener? De flinke bezuinigingen die eraan zitten te komen. Bezuinigingen die vooral in het sociale domein vallen en volgens gemeenteraadslid Arnold Posthuma “een homeopathische verdunning van het minimabeleid” vormen.
Ingewikkelde tijden in gemeenteland
“Het zijn ingewikkelde tijden in gemeenteland”, zegt wethouder Hans van der Elst, verwijzend naar de forse bezuinigingen van de Rijksoverheid op gemeenten. Net als veel andere gemeentes staat Voorschoten de komende jaren voor grote uitdagingen. In 2026 loopt het huidige financieringssysteem van de Rijksoverheid af, terwijl het nieuwe systeem pas in 2027 wordt geïntroduceerd.
Kortom de gemeentes krijgen vanaf 2026 veel minder geld van het rijk. De verwachting is dat 2026, ook wel het ‘ravijnjaar’ genoemd, kan leiden tot grote inkomsten tekorten voor gemeentes. Voor Voorschoten is de situatie extra nijpend. De gemeente behoort namelijk tot de tien zwaarst getroffen gemeentes. De voorspelling is dat Voorschoten vanaf 2026 zo’n 2,6 miljoen euro minder krijgt.
Bezuinigingen onvermijdelijk
Bezuinigen is daarom noodzakelijk volgens van der Elst. De effecten van het ravijnjaar zijn volgens hem goed te zien in de begroting en “het is niet anders”, concludeert hij. Om de begroting sluitend te maken, zijn de bezuinigingen onvermijdelijk. De grootste besparingen zullen daarbij vooral het sociale domein treffen.
PvdA-fractievoorzitter Posthuma is echter kritisch op de keuzes van het college. Hij vindt dat de begroting “veel socialer” had gekund en tekortschiet op het gebied van bestaanszekerheid en betaalbare woningen. “Er wordt geld weggehaald om betaalbare woningen te creëren en er wordt minder geld gegeven aan minimabeleid.” Posthuma vreest dat vooral kwetsbare inwoners van Voorschoten zwaar geraakt zullen worden door deze maatregelen.
Hij verwijst daarbij ook naar het nieuwe minimabeleid dat anderhalve maand geleden werd gepresenteerd en kon rekenen op kritiek van oppositiepartijen. Het beleid moest met hetzelfde budget een grotere groep mensen bereiken, maar nu wordt in de begroting ook nog eens gekort op cruciale spelers zoals sociaal raadslieden en de armoederegisseur. Posthuma legt uit dat dit mensen betreft die directe hulp bieden aan inwoners die in financiële moeilijkheden zitten. “Door daar op te korten worden minder mensen geholpen en kunnen mensen die in moeilijkheden zitten niet meer bij de gemeente terecht.”
Voorkomen is beter dan genezen
Inwoners kunnen bij sociaal raadslieden terecht voor juridisch advies over uitkeringen, schulden en andere financiële zaken. Deze raadslieden hebben vooral een informerende rol. De armoederegisseur, een functie die sinds 2020 bestaat, vervult een meer preventieve taak. Het belangrijkste doel is het vroegtijdig signaleren van schulden en het voorkomen dat mensen in financiële problemen raken. De armoederegisseur houdt in de gaten of inwoners risico lopen en biedt waar nodig ondersteuning.
Toch wordt er in de begroting op deze schuldpreventie bezuinigd, merkt Posthuma op. “Juist op de preventie zet dit college de zaag erin.” Des te ironischer, omdat in de begroting staat: “Een belangrijke taak van de gemeente is het oplossen van schuldenproblematiek. Het beleid rond schuldhulpverlening gaan we in 2025 actualiseren en aanscherpen.” En toch schrijft het college in diezelfde begroting om de armoederegisseur te schrappen. “Het college speelt mooi weer, terwijl het juist regent”, aldus Posthuma.
Keuzes
SP-fractievoorzitten Erik Maassen staat pal achter Posthuma en uit eveneens scherpe kritiek op de bezuinigingen in de begroting. Vooral het bezuinigen op preventieve zorg noemt hij een domme keuze. “Het is alsof je geen rookmelder installeert terwijl je onder een rieten dak woont”, vergelijkt hij het.
Maassen benadrukt meerdere keren dat politiek draait om het maken van keuzes. “Politiek is een kwestie van keuzes maken, het is niet een soort zonvloed die op je afkomt.” Hiermee doelt hij erop dat armoede en sociale problemen niet vanzelf ontstaan, zoals een natuurramp, maar het resultaat zijn van beleidskeuzes.
Volgens Maassen was het ook mogelijk geweest om bijvoorbeeld de OZB-belasting, die door de gemeente wordt vastgesteld, te verhogen. Maassen geeft blijk van de socialistische waarden van zijn partij en vervolgt: “Laat de mensen met de duurste huizen meer betalen, in plaats van op de aller armste te bezuinigen. De villa bewoners blijven op deze manier ongeschonden.”
Positief
Na een uur schorsing, waarin de raadsleden in de kantine konden bijkomen met eten van de plaatselijke toko, werd het debat hervat. Niet iedereen bleek echter kritisch over de begroting.De coalitiepartijen VVD, CDA en Voorschoten Lokaal spraken hun steun uit. VVD-raadslid Katrien van Meenen uitte zelfs lovende woorden, “De VVD is tevreden met het feit dat het college concrete bezuinigingen voorstelt om de begroting sluitend houden.” Bovendien noemde Meenen de begroting “realistisch” en stelde zij dat er een “duidelijk plan” ligt.
In een debat met Maassen stemde Meenen in met haar collega dat politiek draait om het maken van keuzes. Toch zit zij niet op dezelfde rode wolk als hij, “op dit moment is het niet opportuun om extra geld uit te geven aan het minimabeleid.” Ze voegde er nog aan toe: “Geld kan namelijk maar één keer uitgegeven worden”, en daarom kiest haar partij ervoor om te investeren in openbare voorzieningen voor de inwoners, legt Meenen uit.
De oppositiepartijen PvdA, SP en GroenLinks dienden drie amendementen in. Deze richtten zich op het behoud van de armoederegisseur, versterking van het minimabeleid en stimulering van betaalbare woningen. Met deze voorstellen probeerden de partijen te voorkomen dat er bezuinigd zou worden op preventieve schuldhulpverlening, het budget voor het vergroten van het bereik van minimaregelingen te verhogen, en extra middelen vrij te maken voor sociale woningbouw. De amendementen haalden echter geen meerderheid.
Na een avond vol debat werden de scherp uiteenlopende prioriteiten van de coalitie en oppositie opnieuw zichtbaar.
Uiteindelijk haalde de begroting een meerderheid met negentien stemmen voor en twee tegen. Terwijl alleen de PvdA en SP tegen stemden, schaarden de coalitiepartijen zich samen met GroenLinks achter de begroting.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
