De Universiteit Leiden vierde vrijdag een feestje. De universiteit werd 450 jaar geleden op 8 februari 1575 opgericht en is daarmee de oudste van Nederland. Met universitaire hoogwaardigheidsbekleders, bestuurders, een fanfare, twee schoolklassen uit Leiden en Den Haag en met oud-student prinses Beatrix.
De 450-ste verjaardag was er ‘een met een lach en een traan’. Tijdens de feestelijke bijeenkomst werd namelijk onder meer ook stilgestaan bij de bezuinigingen op het hoger onderwijs. De viering is hierdoor minder groots dan de Universiteit Leiden zou willen. Het kabinet-Schoof heeft aangekondigd dat het hoger onderwijs in heel Nederland ruim een half miljard moet inleveren. Rector magnificus Hester Bijl waarschuwde dat ‘het onderwijs in een crisis is’.
Aan diverse universiteitsgebouwen wapperde de rode protestvlag en veel medewerkers droegen het rode protestsymbool tegen wat ze ‘schadelijke bezuinigingen’ noemen. “Het is wel een ongezellig moment in onze geschiedenis”, zegt universiteitshistoricus Pieter Slaman.
Vereffening
Volgens hem komen er nog meer acties aan. Voor de bezuinigingen zijn namelijk geen goede reden. “Ze zijn nauwelijks beargumenteerd. Er zijn heel veel dingen in de samenleving waar wél geld naartoe gaat en er is ook helemaal geen duidelijke bezuinigingsnoodzaak. Het lijkt er een beetje op dat hier een rekening wordt vereffend om andere redenen dan puur economische. We zijn er erg boos over.”
Er was ook een positief geluid. In het kader van de viering is het LUF Kinderfonds in het leven geroepen dat ervoor moet zorgen dat alle kinderen kunnen studeren. LUF staat voor Leids Universitair Fonds.
Nauwe banden met het koningshuis
Prinses Beatrix was eregast bij de viering in de Pieterskerk in Leiden. Voorvader Willem van Oranje richtte in 1575 de Universiteit Leiden op, naar verluidt als cadeautje voor het moedige verzet van de stad tijdens het beleg van Spanje (1573-1574) in de eerste fase van de Tachtigjarige Oorlog.
Leiden was verzwakt, maar de inwoners kregen wel als eerste stad in de Nederlanden een instituut voor wetenschappelijk onderwijs. Dat is hartstikke bijzonder, zegt universiteitshistoricus Slaman. “Het is één van de oudste organisaties die er bestaan, alleen de waterschappen zijn ouder. Maar Universiteit Leiden is ouder dan het Nederlands Koninkrijk.”
Willem-Alexander breekt met traditie
Sinds Willem van Oranje gingen studeerden al zijn nazaten in Leiden. Tot en met koning Willem-Alexander. Hij heeft de traditie beëindigd door zijn dochters zelf te laten kiezen waar ze willen studeren. Het resultaat: geen van de prinsessen studeert in Leiden. Slaman geeft er een positieve draai aan: “Als bolwerk van de vrijheid kunnen we dat alleen maar mooi vinden.”
Vanwege de dies natalis van de Universiteit Leiden worden het hele jaar evenementen georganiseerd. Zo opent in april een tentoonstelling over 450 jaar studenten, is er op 6 juli het gratis Grachtenconcert op het Rapenburg en geven studenten deze zomer rondleidingen in de universitaire gebouwen.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
