“Het feit dat we op een gegeven moment geen bezoek meer mochten toelaten was echt dramatisch voor mensen. En hoe ga je dat uitleggen?” Carla van Velzen werkt in verpleeghuis Leythenrode in Leiderdorp, dat valt onder de Alrijne Zorggroep. In coronatijd was ze verpleegkundige. “Je kunt niet zeggen dat de maatregelen onmenselijk waren, de situatie was ernaar”, zegt ze.
“Het omslagpunt voor ons kwam toen we door het ziekenhuis werden bijgepraat over de situatie”, herinnert ze zich. “Ik ken de mensen van infectiepreventie, dat zijn heel doortastende mensen. En zij barstte in huilen uit.” Het ziekenhuis lag toen al vol met coronapatiënten. “Ze zei: het is zo vreselijk om te zien. En ik weet nog dat ik naar huis ging en dacht: zij ging huilen… het moet echt vreselijk zijn wat er gebeurt en wat ons te wachten staat. Toen kwam pas het besef dat wij er ook niet aan zouden ontkomen.”
Huizen gingen dicht
Landelijk werd aangekondigd dat alle verpleeg- en verzorgingshuizen dicht moesten. Bezoek mocht niet meer naar binnen. “De ene bewoner zei dat hij het heel erg vond, de ander vond het dan juist wel weer lekker rustig. En bij dementerende mensen kon je het ook merken aan hun gedrag. Je merkte gewoon dat ze eenzaam waren en last hadden van de situatie.”
“Ook bij bezoekers leverde het heel veel weerstand op. Mensen werden boos, ze begrepen het niet. Maar het moest. En uiteindelijk hield iedereen zich er wel aan, want de hele wereld was in de ban van corona. En zeker toen landelijk alles ‘op slot’ ging, was de situatie zoals die was.”
Quarantaine voor opname
In eerste instantie werden in de verpleeghuizen geen nieuwe mensen opgenomen. “Maar dat moesten we toch weer gaan doen”, zegt Van Velzen. In Leythenrode stonden op enig moment acht bedden leeg. “Toen hebben we gezegd dat we acht patiënten tegelijk gingen opnemen”.
“Maar dat kon pas na een quarantaine van twee weken. We hadden daarvoor twee ruimtes in het huis speciaal ingericht met een huiskamer, een recreatieruimte en bedden, want de patiënten konden daar niet uit en bezoek mocht ook niet komen. En we moesten ze ook op dag nul testen, dus voordat ze aankwamen. Ik weet nog dat we op zondagochtend de regio doorreden en dan op de stoep bij mensen ons omgekleed hebben in beschermende kleding. Dan namen we aan de deur de test af. Als die negatief was, konden we ze maandagochtend opnemen.”
Heel moeilijk
“Ze moesten dan voor twee weken afscheid nemen van hun dierbaren. Dat was echt heel moeilijk. Als je vader, moeder of partner dementerend is, en je ziet elkaar twee weken niet, hoe is dan de situatie als je elkaar wel weer ziet? Herken je dan nog je man, vrouw, kind? Het was echt heel emotioneel voor die mensen.”
Uitbraak in Leythenrode
“In de eerste golf hebben we hier in Leythenrode geen corona-uitbraak gehad. In de tweede golf wel. Iedereen die ziek werd, werd nog diezelfde dag overgebracht naar Alphen aan den Rijn. Daar was de dagverpleegafdeling van het ziekenhuis omgebouwd tot corona-afdeling.”
“Dat was echt heel ingrijpend. Want mensen woonden hier soms tien of vijftien jaar. En dan werden ze heel ernstig ziek, hadden de kans om te overlijden, en werden dan ook nog overgeplaatst naar een heel andere omgeving.”
Voor het personeel was dat ook zeer ingrijpend. “Anders dan in een ziekenhuis bouw je echt een band op met bewoners. En opeens hoor je dan dat iemand weg is, en later dat die persoon is overleden. En dat alles zonder dat je afscheid hebt kunnen nemen. Dat was echt traumatisch, ook voor het personeel.”
Optredens in de tuin
Om de situatie voor de bewoners toch zo draaglijk mogelijk te houden werden, net als bij veel andere verpleeg- en verzorgingshuizen, activiteiten georganiseerd. Maar wel op afstand. “Er zijn optredens geweest zodat mensen vanaf het balkon konden luisteren. Bezoek kon ook beneden langs de ramen lopen zodat ze elkaar konden zien. En we hebben op een gegeven moment ook het bellen ingevoerd beneden. Bezoekers zaten dan buiten en de bewoners binnen. Dan konden ze met elkaar bellen.”
“Er woonde hier toen ook een vrouw die doof was. Ze was getrouwd met een man die eveneens doof was. Terwijl iedereen aan het rommelen was met hun telefoons, hadden zij de grootste gesprekken met elkaar, gewoon met gebarentaal”, Carla glundert als ze zich dit herinnert.
Onmenselijk of niet?
De maatregelen voor de verpleeghuizen waren heel ingrijpend. Veel mensen noemen ze ook onmenselijk. Carla van Velzen vindt dat ingewikkeld. “We hadden te maken met een virus waarvan we niet wisten hoe het zich zou gaan ontwikkelen. Dus je kunt niet zeggen dat het onmenselijke maatregelen waren.”
“Ja natuurlijk, als je het vooraf zou hebben bekeken dan was het onmenselijk geweest. Maar de situatie was er wel naar. Er zijn echt heel veel mensen overleden in de verpleeghuizen, en zij overleden op een heel nare manier.”
Telefoon Redactie
071 - 5425160
