Nadat Qbuzz vorige week voor de dienstverlening in januari al een boete op de mat kreeg, hoort het bedrijf een week later dat ze er nog een kunnen verwachten. Ook in februari was de dienstverlening niet op orde. Er vielen volgens gedeputeerde Frederik Zevenbergen (VVD, mobiliteit) te veel bussen uit en is er dus een nieuwe boete onderweg. Maar waar moet dat geld eigenlijk vandaan komen, en werkt zo’n boete wel?
Vorige week kreeg Qbuzz nog een miljoenenboete te verwerken voor de chaotische start van de concessie in de Leidse, Goudse en de Alphense regio. Die boete van bijna 3.5 miljoen euro was voor de chaos in de periode december en januari.
Ook in februari blijkt dat de busvervoerder de zaken onvoldoende op orde had. ‘De verwijtbare rituitval is in februari gehalveerd, naar vier procent. Maar dit is nog ver boven de norm’, aldus gedeputeerde Zevenbergen.
Teveel bussen vielen uit
Het aantal bussen dat uitvalt was volgens de Gedeputeerde nog steeds veel te hoog. In februari viel vier procent van de bussen uit, terwijl de afspraak is dat 0,2 procent van de bussen uit mag vallen.
Dat Qbuzz dat niet zou halen was redelijk in de lijn der verwachting. Daarom gaf de provincie de opdracht tot een verbeterplan, met daarin het doel om in februari nog te dalen naar één procent rituitval.
Maar ook dat doel werd dus niet gehaald door Qbuzz. “En een te hoge rituitval zorgt voor onbetrouwbaar openbaar vervoer”, besluit Zevenbergen. Daarom is een boete wederom de enige optie voor de provincie Zuid-Holland. Hoe hoog de nieuwe boete precies wordt, is nog onduidelijk. Daarom komt de gedeputeerde nog met een voorstel. De nieuwe boetes staan los van de boetes die een week geleden nog werden uitgedeeld.
De vraag is wel, kan Qbuzz de vele boetes wel betalen en waar moeten zij dat geld vandaan halen? Zeker als straks blijkt dat later dit jaar de dienstverlening nog steeds niet op orde is. Vorige week gaf directeur Annemarie Zuidberg al aan dat de hoge boete zorgt voor financiële druk: “De hoogte is voor ons heftig.”
Volgens TU Delft-professor Wijnand Veeneman, gespecialiseerd in infrastructuur en mobiliteit, zal Qbuzz het geld voor de boetes toch echt uit eigen zak moeten betalen. Wel kan het volgens hem ingewikkeld worden.
Boetes hebben impact
‘Misschien kan het OV-bedrijf de boete niet zomaar betalen. Voor hen is het ook een groot bedrag. Het kan zijn dat er een betalingsregeling of een lening van bijvoorbeeld het moederbedrijf van Qbuzz (FSI, de Italiaanse spoorwegen) wordt afgesproken’, vertelt Veeneman daarover.
Ook volgens Veeneman kunnen de boetes veel impact hebben op Qbuzz als bedrijf. “De marges zijn in het openbaar vervoer klein door de concurrentie bij de aanbesteding”, legt hij uit. “Dus waarschijnlijk gaat zo’n concessie zo van net winstgevend naar flink verlieslatend.”
Het uitgeven van boetes is dus niet zonder risico. “Het kan ervoor zorgen dat het bedrijf niet meer zelf kan investeren in kwaliteitsverbetering”, gaat Veeneman verder. “Dat terwijl de achterblijvende kwaliteit juist het probleem was. Het uitgeven van zo’n boete is dus best een lastig instrument”, besluit de TU-Delft professor.
Alle zeilen bijzetten
Ook de komende periode moeten door Qbuzz nog alle zeilen bijgezet worden om ervoor te zorgen dat het uitvallen van bussen tot een minimum beperkt blijft. De vervoerder heeft daarom ontheffingen – een uitzondering – gevraagd bij de provincie Zuid-Holland.
Zo moeten er voorlopig in Gouda en rond de Keukenhof nog steeds dieselbussen in worden gezet om de dienstregeling rond te breien en worden er voorlopig ook extra R-netbussen ingezet tussen Leiden en Noordwijk in plaats van de groene Streekbuzz.
Niet-Nederlandstalige buschauffeurs ingezet
En dat is niet het enige: ook staat de provincie toe dat er de komende vijf jaar ook niet-Nederlandstalige buschauffeurs mogen worden ingezet. “Wel stellen we de eis dat de chauffeurs voldoende het Engels moeten beheersen om te kunnen communiceren met reizigers en de nooddiensten”, aldus gedeputeerde Zevenbergen. Volgens de provincie zit er overigens wel schot in de zaak.
Inmiddels zijn bijna alle bussen die nog misten ingestroomd. Volgens Gedeputeerde Zevenbergen kan Qbuzz vanaf april de rituitval beperken tot onder de één procent. “We volgen de prestaties van Qbuzz ook de komende periode nauwlettend.”
Leiden Leiderdorp Maatschappij Voorschoten ZoeterwoudeTelefoon Redactie
071 - 5425160