In de Petruskerk kwamen tientallen mensen op zondagavond 6 april bijeen om de Joodse inwoners van Leiden en omgeving te herdenken die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. De jaarlijkse herdenking vindt sinds 1994 plaats, en kreeg dit jaar extra betekenis door de aanwezigheid van oud-burgemeester Henri Lenferink.
“Voor de spreker kiezen we altijd iemand met een band met Leiden”, vertelt organisator Truus de Haan. “Omdat Lenferink twintig jaar burgemeester is geweest, wilden we hem graag uitnodigen.”
De herdenking markeert een zwarte bladzijde in de Leidse geschiedenis. Op 17 maart 1943 werden tijdens een razzia alle Joodse inwoners uit de stad en omliggende dorpen opgepakt. In totaal werden 270 mensen gedeporteerd naar concentratie- en vernietigingskampen. Niemand keerde terug.
“Op 4 mei herdenken we alle oorlogsslachtoffers, maar wij vinden dat de Joden extra aandacht verdienen”, zegt De Haan. “We moeten deze geschiedenis blijven gedenken.”
In het midden van de kerk staat een monument, bedekt met bloemen. De kerkbanken zijn gevuld met families, jonge kinderen, ouderen, Joodse en niet-Joodse inwoners. De stilte is voelbaar. “Je zou een speld kunnen horen vallen”, merkt iemand op.
Na de opening door De Haan neemt Lenferink het woord. Hij kijkt terug op het verleden, maar spreekt ook over het heden en de toekomst. “We mogen niet wegkijken van wat er nu in de wereld gebeurt”, waarschuwt hij. “Samenwerking binnen Europa is belangrijker dan ooit. Wegkijken helpt niet.”
Een indrukwekkend moment volgt wanneer vijftig namen van Joodse slachtoffers worden voorgelezen. Bezoekers van de herdenking werden gevraagd hieraan mee te doen. Onder hen ook wethouder Julius Terpstra. “Jeannette Susanne Beurze-de Vries, 55 jaar”, klinkt het plechtig. Daarna volgen nog 49 namen, elk met evenveel respect uitgesproken.
Naast deze jaarlijkse herdenking worden in Leiden ook stolpersteine geplaatst: kleine messing herdenkingssteentjes in de stoep, voor de voormalige huizen van de slachtoffers. Zo blijft hun herinnering letterlijk zichtbaar in het straatbeeld van de stad.
Truus de Haan vertelt over de herdenking voor Joden.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
