Op de ‘Dag van het Kasteel’ werd op landgoed Backershagen in Wassenaar een bijzondere rondleiding gegeven. Menno Doornbos, bewoner van ’t Hertenhuisje op het landgoed, nam de bezoekers mee naar het jaar 1730, toen Cornelis Backer en zijn vrouw Maria Clara van der Hagen, de naamgevers van het landgoed, het stuk land bezitten.
Maria Clara van der Hagen kwam uit een Amsterdamse regentenfamilie. Vanuit haar familie erfde het echtpaar een boerderij met een groot stuk weiland. Destijds was het in Amsterdam té druk en de stad stonk vanwege het gebrek aan riolering, dus een buitenplaats stichten was in die tijd erg aantrekkelijk.
Cornelis en Maria besloten naar het landgoed te vertrekken en het flink onder handen te nemen. Hun inspiratiebron was de Chinese cultuur. Het was dan ook de tijd van de ‘Chinoiserie’, een artistieke stroming waarbij gebouwen of voorwerpen in Chinese stijl worden afgebeeld.
Theehuis
Cornelis Backer stelde voor aan zijn vrouw om op een heuvel een theekoepel te bouwen, dat uitkeek op een Chinees landschap. Die visie werd dan ook werkelijkheid: met de hand werden grote kuilen gegraven om heuvels van mos van te maken. De gaten die overbleven werden gevuld met water.
Het theehuis staat tot op de dag van vandaag nog steeds op de heuvel middenin het landgoed. Het aanzicht vanuit het theehuisje is in de loop der jaren wel flink veranderd: door de hoge bomen zijn de heuvels amper nog te zien vanuit het theehuis.
Mosheuvels en de Schelpengrot
Tussen de mosheuvels door is een oude ruïne te zien. Dit zijn de overblijfselen van de Schelpengrot. De muren van deze ruimte waren gevuld met schelpen. Een groot houten vat gevuld met water kon worden gekanteld waardoor water in smalle kanaaltjes aan de wand van de schelpengrot naar beneden stroomde. Door het licht van de toortsen aan de muur, het parelmoer in de schelpen en het stromende water ontstond er een licht en schimmenspel waarvoor de familie Backer en hun gasten zich regelmatig naar de schelpengrot lieten roeien in bootjes vanaf het landhuis.
Momenteel is de Schelpengrot niet van dichtbij te zien. Het gebied met de mosheuvels is afgezet om de natuur te laten herstellen. De recente aanleg van een schelpenpad naar de Schelpengrot verstoorde de natuur vanwege de grote hoeveelheid kalk in de schelpen. Het pad is vrij snel weer weggehaald.
Prins Frederik
Circa 100 jaar later na de intrek van Cornelis en Maria, kwam Backershagen als één van de negen landgoederen in Wassenaar in bezit van Prins Frederik en Prinses Louise van Pruisen. Destijds woonden zij in de Paauw en het tweetal werd geïnspireerd door het bijzondere Backershagen park. Samen met twee architecten kwam het idee om alle Wassenaarse landgoederen van de Prins en Prinses met elkaar te verbinden door een zogenaamde ‘umfassungsweg’. Alle stenen gebouwen werden gebouwd of verbouwd in de zogenaamde ‘Zwitserse chalet stijl’ waardoor iedereen zich realiseerde op de terreinen van de Prins en Prinses te zijn.
Hertenhuisje, het kleinste rijksmonument van Nederland
Prinses Marie, de dochter van Prins Frederik en prinses Louise, verbleef overdag veelal in ‘t Hertenhuisje, een ‘speelhuisje’ waar ze speelde met haar vriendjes en vriendinnetjes. Zeer regelmatig werden er door de ouders van Prinses Marie in en om ‘t Hertenhuisje goochelaars, clowns, acrobaten, kunstenaars en musici uitgenodigd om hun dochter met haar vrienden en vriendinnen te vermaken.
’t Hertenhuisje heeft zijn naam te danken aan de functie vóór het speelhuis. Het werd eerst gebruikt om het eten van de herten in het bosrijke gebied op te slaan. Vanuit hier werden ook de herten gevoerd.
Tegenwoordig wordt ’t Hertenhuisje bewoond door Menno Doornbos en is het uitgeroepen tot officieel Rijksmonument. Waar eerst de zakken hertenvoer opgeslagen waren, werd later gebruikt als speelplek voor de prinses en nóg later het toneel voor een heus ‘viervoetersbuffet’. Ter gelegenheid van Werelddierendag 2023 kwamen maar liefst dertig honden en drie paarden aan tafel in het huisje. Kunstenaar Jeronimus van Pelt heeft het tafereel vereeuwigd in een kunstwerk.
Landhuis
Het landhuis heeft in de geschiedenis van landgoed Backershagen veel verschillende vormen gekend. Het startte als boerderij waar de landeigenaren woonden, en werd langzaam verbouwd tot landhuis. In 1974 werd het landhuis verwoest door een grote brand. Tien jaar later werd het huis weer opgebouwd met daarin een paar appartementen.
Ananas
Terug in de 18e eeuw hadden Cornelis en Maria nog een andere gezamenlijke interesse namelijk ‘het kweken van ananassen’. Hiervoor is destijds een speciale kas op het landgoed gebouwd om deze exotische plant als één van de voorlopers in Nederland zelf te kunnen kweken. In de 18de eeuw was de ananas een unieke delicatesse, het stond als prachtstuk op koninklijke bankettafels en werd zelfs verhuurd tijdens chique ontvangsten zodat gastheren indruk konden maken op hun gasten.
Het stuk fruit was destijds een teken van gastvrijheid en na de rondleiding op landgoed Backershagen werd dat nog een keer benadrukt. Ieder gezin dat meeliep met de rondleiding kreeg een ananas mee naar huis.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
