De voorbereidingen van het Matariki Festival, in en rond het Wereldmuseum in Leiden, zijn in volle gang. Op zaterdag 21 en zondag 22 juni staat het museum stil bij het vijftienjarige jubileum van het Matariki Festival. Het feest waarbij de cultuur van de inheemse bevolking van Nieuw-Zeeland centraal staat.
Precies vijftien jaar geleden schonk de Māori-gemeenschap twee traditionele kano’s, zogeheten waka’s, aan Nederland. Deze kano’s – Te Hono ki Aotearoa en Abel Tasman – liggen sindsdien op het museumterrein.
“We hebben vijftien jaar geleden deze bijzondere waka’s mogen ontvangen vanuit Nieuw-Zeeland”, vertelt Myrna Fehrmann, brandmanager van het museum. “Om dit jubileum te vieren, hebben we een weekend vol activiteiten georganiseerd rond de Māoricultuur.”
Het Matariki Festival heeft zijn naam te danken aan de viering van het Māori Nieuwjaar, het moment waarop de sterrencluster de Plejaden zichtbaar is in de sterrenhemel.
Een levende traditie
De Māori leven al meer dan 800 jaar in Nieuw-Zeeland, en waka’s nemen daarin een centrale plaats in. Elke kano heeft zijn eigen betekenis. “Zo wordt de waka taua bijvoorbeeld gebruikt als ceremoniële kano”, legt Fehrmann uit. De andere kano, de waka tete kura, is bedoeld voor dagelijks gebruik.
De twee waka’s in Leiden liggen normaal onder een speciaal gemaakt botenhuis genaamd Wharewaka, en hebben een spirituele betekenis. De waka’s worden regelmatig gebruikt bij bijzondere gelegenheden. “Ze zijn ook ingezet bij internationale evenementen”, voegt Fehrmann toe. Op dit moment wordt er zelfs in getraind door de Dutch Waka Crew, die in samenwerking met roeivereniging K.S.R.V. Njord is ontstaan. “Het team reist jaarlijks naar Nieuw-Zeeland om daar getraind te worden in het rituele gebruik van de waka’s.”
Internationale samenwerking
De samenwerking tussen het Wereldmuseum en de Māori-gemeenschap begon met het doel om de Māoricultuur ook buiten Nieuw-Zeeland zichtbaar te maken. Inmiddels is die band sterk gegroeid. Voor het festival zijn delegaties uit zowel Nieuw-Zeeland als Engeland naar Leiden gekomen.
Een van hen is Robert Gabel, sinds 2010 betrokken bij het project. Hij helpt bij de voorbereidingen, zoals het klaarmaken van de waka’s. “De mensen in Leiden waarderen onze cultuur, en we voelen ons hier echt welkom en gewaardeerd”, vertelt hij.
Een weekend vol beleving
Tijdens het festival kunnen bezoekers deelnemen aan diverse workshops, artist talks en demonstraties met de waka’s. Er is ook een foto-expositie van de fotograaf Te Rawhitiroa Bosch te zien, en wie geluk heeft, maakt kans op een tatoeage van de wereldberoemde Māori-tatoeëerkunstenaar Sir Derek Lardelli. Verder is er de mogelijkheid om de haka te leren, de beroemde traditionele dans.
Fehrmann is trots op het programma: “Het is indrukwekkend hoe de Māori hun tradities levend houden en steeds teruggrijpen naar hun geschiedenis. Dat willen we dit weekend met iedereen delen. We kunnen veel leren van het vakmanschap en de verhalen die in de waka’s verscholen zitten.”
Omdat het aankomende weekend ontzettend warm wordt, heeft de organisatie gedacht aan extra maatregelen: zo is er zonnebrand aanwezig en zijn er waterpunten. Daarnaast creëren ze ook schaduwplekken.
Of je nu komt voor de indrukwekkende waka’s, de ritmische haka, de verhalen of de kunst: iedereen is welkom om mee te vieren, te leren en geïnspireerd te raken. Het belooft een weekend te worden vol verbinding, traditie en betekenis – midden in hartje Leiden.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
