Het culturele subsidiebeleid in Leiden wordt de komende tijd flink door elkaar geschud. De gemeente komt namelijk met een nieuw subsidiestelsel voor cultuur. Het gaat om drie nieuwe regelingen die inspelen op zowel meerjarige ondersteuning als op kleinere en tijdelijke projecten. Het besluit voor dit nieuwe stelsel volgt op advies van een onafhankelijke commissie.
Verslaggever Robbert Beurse in gesprek met wethouder cultuur Yvonne van Delft
Drie soorten regelingen
Volgens cultuurwethouder Yvonne van Delft bestond al langere tijd de wens om het subsidiebeleid voor cultuur transparanter te maken. “Voorheen was het lastiger voor nieuwe partijen om deel te nemen”, vertelt zij.
Het college heeft inmiddels de regeling ‘Meerjarig Cultuursubsidies 2026-2028’ vastgesteld. Deze is bedoeld voor culturele organisaties en professionele makers die structureel activiteiten aanbieden, zoals een poppodium of een vlakke vloertheater. Instellingen konden tot 30 april 2025 een aanvraag indienen voor de periode 2026–2028. Voor de regeling is jaarlijks ongeveer zes miljoen euro beschikbaar.
Voor organisaties en makers die activiteiten organiseren op basis van projectbasis, zoals festivals, makersinitiatieven en culturele wijkprojecten, is er de regeling ‘Culturele projecten’. Subsidieaanvragen kunnen jaarlijks worden ingediend tussen 1 augustus en 1 oktober. De projecten starten op 1 januari van het volgende jaar en mogen maximaal een jaar duren. Het subsidiebedrag varieert van 5.000 tot 35.000 euro en in totaal is er jaarlijks 280.000 euro beschikbaar.
Met ingang van 1 januari 2026 komt er ook een derde regeling: ‘Kleine projecten cultuur en publicaties’. Deze is bedoeld voor individuele makers, organisaties en initiatiefnemers van kleinschalige activiteiten. Aanvragen kunnen het hele jaar door worden ingediend en worden rechtstreeks door de gemeente beoordeeld.
Het maximale subsidiebedrag is 5.000 euro voor culturele projecten en 1.500 euro voor publicaties. Voor deze regeling geldt een jaarlijks plafond van 120.000 euro.
Meer subsidie, minder partijen
Echter is niet iedereen even positief over het nieuwe stelsel. Het jaarlijkse subsidiebedrag is gelijk gebleven “er is niet bezuinigd”, daar wilt van Delft duidelijk in zijn. Wel is het zo dat het aantal partijen dat subsidie ontvangt kleiner is dan voorheen. Dit betekent dat de organisaties die wél subsidie krijgen, hogere bedragen ontvangen, maar ook dat een aantal instellingen de komende jaren helemaal geen steun krijgt. Waar in eerdere jaren nog dertig partijen subsidie ontvingen, zijn dat er onder het nieuwe stelsel nog maar zeventien. “Ik snap dat als je rekent op meerjarige zekerheid dat dit even slikken is”, zegt wethouder van Delft.
In totaal dienden dit jaar 31 instellingen een aanvraag in, wat betekent dat veertien instellingen buiten de boot vallen. De enige uitzondering daarop is Ars Aemula. Volgens de onafhankelijke beoordelingscommissie voldeed deze organisatie niet volledig aan de criteria van het subsidiestelsel, maar de gemeente besloot toch subsidie toe te kennen voor cultuurparticipatie voor kinderen en jongeren. Dit bedrag is afkomstig uit een andere categorie waarin nog wat geld over was.
Fair pay
Volgens Van Delft hangt het feit dat minder instellingen subsidie ontvangen samen met het principe van ‘fair pay’. Dit is een criterium van de beoordelingscommissie, die erop toeziet dat makers een eerlijke beloning krijgen. “Er zijn partijen die nu afvallen, terwijl zij eerder wel subsidie ontvingen of deze graag hadden willen krijgen. Dat is heel vervelend, maar het is onder meer een consequentie van fair pay,” aldus Van Delft.
De subsidie geldt voor de komende drie jaar en is dus niet structureel. Over twee jaar volgt een nieuwe aanvraagronde, die vervolgens een looptijd van vier jaar zal hebben. Op die manier sluit het lokale subsidiestelsel aan bij het landelijke systeem.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
