Hoogleraar jeugdrecht Mariëlle Bruning was vrijdag te gast in het programma De VrijMiBo om te vertellen over het grootschalige onderzoek van de Universiteit Leiden naar uithuisplaatsingen van kinderen en de moeizame weg terug naar huis.
Het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het ministerie, keek meer dan twee jaar lang naar duizenden dossiers. “We hebben gekeken naar wat er nou gebeurt met kinderen die uit huis zijn geplaatst,” vertelde Bruning. “En in hoeverre werken de hulpverleners en de jeugdbeschermers nou aan het terugbrengen naar huis van die kinderen?”
Volgens Bruning is de situatie ernstig. Veel kinderen weten nauwelijks waarom ze zijn weggehaald en of ze ooit nog terug naar huis mogen. “De meeste kinderen zeggen: ‘Ik weet niet waarom ik uit huis geplaatst ben, het ligt aan mij.’ Nou, dat ligt het heel vaak ook niet,” benadrukte Bruning. “Ze zitten in een systeem waarbij er al zoveel aan de hand is. En als je dan ook nog het gevoel hebt dat je niet gezien of gehoord wordt, dan heb je het gevoel dat de hele wereld je in de steek heeft gelaten. En dat moet echt beter.”
Uithuisplaatsing: schokkende realiteit
In Nederland zijn naar schatting 40.000 kinderen uit huis geplaatst. Een deel daarvan via een rechterlijke beslissing. Bruning lichtte toe hoe heftig zo’n ingreep kan zijn: “Soms gaat dat met een spoeduithuisplaatsing, dan staat er bijvoorbeeld als de school uitgaat politie en jeugdbescherming op het schoolplein. Een kind denkt naar huis te gaan, maar dan nemen ze het mee om het ergens anders te plaatsen.” Volgens Bruning zijn de gevolgen van dergelijke ingrepen levenslang. “Kinderen die vaak overgeplaatst worden, die krijgen daar ook weer heel veel nieuwe klappen van. Ze moeten telkens op een nieuwe plek opnieuw beginnen. Nieuwe vriendjes, soms een nieuwe school.” De kans op terugplaatsing wordt hierdoor kleiner.
Belang van stabiele plekken en steunfiguren
Een van de belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoek is om kinderen een vaste plek te geven en ouders beter te ondersteunen. Bruning: “Wij willen gaan onderzoeken: hoe kun je de kansen op terugplaatsing vergroten? Dat is onder andere: kinderen niet doorplaatsen, op een vaste plaats houden. En ouders thuis steun geven zodat zij de situatie kunnen verbeteren.”
Een nieuw initiatief waar ze voor pleit, is het inzetten van een zogeheten steunfiguur. Bruning: “Een heleboel kinderen en jongeren zeggen: ‘Wij vertrouwen die jeugdbeschermer helemaal niet die ons begeleidt.’ En misschien kunnen we op zoek naar een andere persoon die wél die stem van het kind beter vertegenwoordigt.”
Crowdfunding via Leids Universiteitsfonds
Om dit vervolgonderzoek mogelijk te maken, is geld nodig. Bruning roept mensen op om bij te dragen via het Leids Universiteitsfonds. “We hebben 150,000 euro nodig. We zijn al heel ver, maar nog net niet helemaal,” aldus Bruning. De campagne wordt inmiddels gesteund door lokale sportclubs en betrokken burgers. Een bijdrage leveren kan via de website van het Leids Universiteitsfonds.
Toekomstbeeld: minder spoeduithuisplaatsingen, meer betrokkenheid
Idealiter, zo zegt Bruning, wordt er veel meer ingezet op preventie, stabiliteit en contact: “Dat kinderen die niet meer thuis kunnen wonen op één vaste plek terechtkomen. Met direct steun aan ouders en heel veel contact tussen kinderen en ouders. Want je blijft loyaal en je blijft ouder, ook al kan je misschien niet voor je kind zorgen.”
De Centraal+ VrijMiBo is wekelijks op vrijdag van 17.00 uur tot 19.00 uur live te volgen via radio, televisie en online.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
