Oegstgeest is onlosmakelijk verbonden met schrijver en kunstenaar Jan Wolkers, die op 26 oktober 2025 precies 100 jaar geleden werd geboren. Veel van zijn vroege werk verhaalt over zijn jeugd in dit Zuid-Hollandse dorp. Eén van de verhalen die nog altijd tot de verbeelding spreekt, is dat van de mysterieuze ‘Tillenbeesten’ – een verhaal dat zich afspeelt op landgoed Oud-Poelgeest.
Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw kwam kasteel Oud-Poelgeest in handen van de rijke koopmansfamilie Willink. Zij besloten dat het landgoed wel wat meer allure en sprookjesachtige sfeer kon gebruiken. Het kasteel onderging een flinke metamorfose: romantische torentjes in ui-vorm werden bovenop het kasteel geplaatst, die het kasteel een soort Disney-uiterlijk gaven. Binnenin werd onder andere een grote balzaal, bekend als de Drakenzaal, flink verbouwd. Die Drakenzaal werd volledig ingericht in de mode van de tijd: diepe kleuren zoals het toen populaire ossenbloedrood, en meubels en decoraties die -heel modern- gewoon uit een catalogus besteld werden. Franse en Engelse leveranciers leverden kant-en-klare interieurs aan de elite. De 19e-eeuwse variant van online shoppen, maar dan voor kastelen.
Op de schouw van de Drakenzaal verschenen twee opvallende beelden: elegante sfinxen, vrouwelijk van vorm, met een mysterieuze blik en gemaakt van marmer. Ze zijn tot op de dag van vandaag nog in het kasteel te bewonderen.
Althans… meestal. Want tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde er iets onverwachts: de sfinxen verdwenen. Niemand wist waarheen. Spoorloos. Het leek alsof de beelden op eigen houtje waren vertrokken.
Wat heeft Jan Wolkers ermee te maken?
De verdwijning van de sfinxen blijkt een directe link te hebben met Jan Wolkers zelf. De jonge Wolkers kende het landgoed en de omgeving als geen ander. In augustus 1959 debuteerde Jan Wolkers in het literaire tijdschrift Tirade met het verhaal ‘Het Tillenbeest’, waarin hij op zijn eigen kenmerkende wijze de diefstal van de beelden beschrijft. Het ene beeld kwam in zijn ouderlijk huis op de schouw terecht en de andere is ergens op het landgoed verstopt, maar ondanks vele zoekpogingen nooit teruggekomen.
Jan Wolkers noemde de sfinxen ‘Tillenbeesten’. Na zijn dood in 2007 is het Tillenbeest dat nog steeds in het bezit van Wolkers was, terechtgekomen bij zijn jongste zus Annelies. Zij heeft de sfinx in 2013 het teruggegeven aan het kasteel, van het verdwenen beeld is een replica gemaakt.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
