Rustige begroting, scherpe tongen: Voorschoten warmt zich op voor politiek najaar

Voorschoten maakt zich op voor een belangrijk politiek moment: de programmabegroting komt eraan. In dit plan staat wat de gemeente volgend jaar wil bereiken én waar het geld naartoe gaat. De raadscommissie keek er donderdagavond alvast met een kritische blik naar, als opwarmer voor het echte debat in november.

Een rustige koers, maar donkere wolken aan de horizon
De programmabegroting is zowel beleidsplan als financieel overzicht. Per thema, zoals veiligheid, verkeer of sociaal beleid, wordt uitgelegd welke doelen er zijn, welke projecten worden uitgevoerd en hoe die worden betaald. De gemeenteraad gebruikt de begroting om het college te controleren en keuzes te maken over de toekomst van het dorp.

De begroting voor 2026 is de laatste van het huidige college, dat zich vooral richt op het afronden van lopende projecten. Grote bezuinigingen of beleidswijzigingen blijven uit; nieuwe ambities worden doorgeschoven naar na de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar.

Volgens wethouder Hans van der Elst ademt de begroting rust. “Structureel en realistisch sluitend”, noemt hij het document. Toch klinkt er ook voorzichtigheid: de investeringsruimte krimpt en de onzekerheid over toekomstige rijksbijdragen blijft groot.

Zeker met het zogenoemde ‘ravijnjaar’ in zicht. Dat jaar, oorspronkelijk gepland voor 2026, zou een forse daling van gemeentelijke inkomsten betekenen. De invoering van het nieuwe financieringssysteem is inmiddels uitgesteld tot 2028, maar dat is uitstel, geen afstel.

Amendement
PvdA-fractievoorzitter Arnold Posthuma hield zich inhoudelijk nog wat op de vlakte, maar gaf wel een voorproefje van zijn standpunt. Hij beet namelijk het spits af met scherpe kritiek op de uitvoering van amendement 345, dit is een voorstel dat gezinnen met kinderen moet beschermen tegen negatieve effecten van het nieuwe minimabeleid. Ondanks een aangenomen amendement in 2024, beschuldigt hij het college van tegenwerken.

“Dit amendement spreekt enorme urgentie uit”, zei Posthuma fel. “Bewoners moeten per 1 januari meer geld overhouden. De urgentie is volgens Posthuma ontzettend laag, nul zelfs. “Men gaat eventueel kijken of het volgend jaar lukt”. Volgens hem worden technische vragen hierover nauwelijks beantwoord. “We hebben de wethouder duidelijk meegegeven: ga het regelen”.

GroenLinks-raadslid Albert Deuzeman sloot zich daarbij aan. “Het verbaast ons dat dit zo kan blijven liggen”, zei hij. “We weten wie de doelgroep is en hoeveel ze moeten krijgen. Dat je het niet in twee dagen regelt, begrijp ik, maar binnen een half jaar moet het kunnen”. Ook hekelde hij de trage samenwerking met Leidschendam-Voorburg, waarmee Voorschoten het sociale beleid deelt. “Waar gaat het mis in die samenwerking?”

“Geen Italië van de regio worden”
Wouter Duivendijk (Voorschoten Lokaal) begon optimistisch. “We gaan 380 nieuwe woningen bouwen, Starrenburg wordt bouwrijk, we hebben een nieuw evenementenbeleid, Adegeest gaat op de schop, en we pakken het verkeersbeleid aan”. Toch plaatste ook hij kanttekeningen bij de programmabegroting.

“Zo beleidsarm vind ik het niet, maar onder de motorkap zien we kerngetallen verslechteren”, zei hij. Vooral de oplopende schulden baart hem zorgen. Daarbij ontbreekt in de plannen een belangrijk project: het nieuwe gemeentehuis, met een prijskaartje van zestien miljoen euro, wat volgens Duivenduik zeer waarschijnlijk ook nog gaat oplopen. “We moeten voorkomen dat we het Italië van de regio worden met een grote schuldenlast”.

Ook de VVD mist belangrijke elementen. Jaap Haubrich wees op het thema ‘veiligheid’. “Er zijn veel vernielingen, vooral bij het station en in het centrum. We hebben gevraagd wat het college daaraan kan doen”. Haubrich mist echter concrete oplossingen in het programma.

Geld voor sociale woningbouw
SP’er Erik Maassen richtte zich op de uitvoering van een eerder aangenomen amendement over de ‘reserve Volkshuisvesting’. Het college had voorgesteld die op te heffen, maar de raad besloot anders: het saldo wordt samengevoegd met de reserve ‘Verevening Sociale Woningbouw’.

Volgens Maassen moet dat geld actief worden ingezet om ontwikkelaars te stimuleren meer sociale woningen te bouwen. “Het is niet de bedoeling dat het geld op de plank blijft liggen,” zei hij. “Het is voor een ontwikkelaar minder interessant om sociale woningbouw te bouwen en die reserve kan dan helpen om wat extra geld beschikbaar te stellen”.

Spaarbank
Wethouder Hans van der Elst reageerde als eerste op de opmerkingen van Duivendijk over de verslechterende financiële kerngetallen, maar deelde diens analyse niet. “Het is maar hoe je het bekijkt”, zei hij. Volgens Van der Elst kiest het college ervoor om te investeren in zaken met maatschappelijke waarde. “Je kunt de spaarbank spelen en geen cent uitgeven, dan heb je een lage schuldquote, maar doe je dan wat je moet doen?”, vroeg de wethouder zich af.

Ook ging hij in op de zorgen van SP’er Maassen over de reserve Volkshuisvesting. Volgens Van der Elst is het niet de bedoeling dat het geld op de plank blijft liggen. “We willen zeker geld uit de reserve inzetten voor woningbouwprojecten, maar zodra je het begroot, ben je het kwijt. We realiseren ons echter goed dat het geen spaarpotje is”, aldus van der Elst.

Kindregeling
Daarna nam wethouder Paul de Bruijn het woord om te reageren op de vragen van PvdA’er Posthuma. “We hebben gekeken hoe we dit zo snel en efficiënt mogelijk kunnen uitvoeren samen met Leidschendam-Voorburg. Dit jaar komen we nog met een voorstel”, zei De Bruijn.

De wethouder gaf aan te denken aan een tegemoetkoming van 280 euro voor ongeveer driehonderd gezinnen met kinderen. Volgend jaar blijft de huidige kindregeling nog gelden; de nieuwe regeling treedt pas in 2027 in werking. “Daarom is er volgens ons geen directe urgentie”, aldus De Bruijn.

Posthuma toonde zich uiteindelijk tevreden met het antwoord van de wethouder. “Dit antwoord was uitgebreider dan wat ik eerder op mijn technische vragen kreeg”, zei hij.

De toon in de commissie was kritisch, maar beheerst. Vrijwel alle partijen zien nog losse eindjes, onduidelijke keuzes of trage uitvoering, maar op 6 november volgt de echte krachtmeting, wanneer de programmabegroting uitvoerig en inhoudelijk wordt besproken in de gemeenteraad.

Politiek Voorschoten