De toeristenbelasting in Leidse hotels duurder maken en met dat extra geld de cultuursector steunen. Dit initiatief van Studenten voor Leiden (SVL) gaat de gemeente per 1 januari 2026 doorvoeren. Voor culturele organisaties kan dit dé redding zijn, maar voor hoteleigenaren is dit de zoveelste belastingverhoging in een korte tijd.
De maatregel moet de gemeente jaarlijks ongeveer 324.000 euro extra opleveren. “Het idee is dat er veel aanvragen zijn geweest vanuit culturele organisaties die niet het geld krijgen wat ze wel nodig hebben, terwijl ze wel een positieve beoordeling hebben gekregen”, legt Claire van Megen van SVL uit. “En met dit geld kunnen we ervoor zorgen dat ook die organisaties gewoon door kunnen gaan en dat Leiden de stad van cultuur blijft zoals het nu is.”
‘Het bestaansrecht voor cultuur’
Het extra geld wordt gebruikt om meer culturele organisaties een meerjarige subsidie te kunnen verlenen. Een van de partijen die profiteert van de verandering, is kunstenaarscollectief Fields of Wonder. Zij vielen in de eerste instantie net onder de ‘zaaglijn’ en maken nu weer kans. “Het betekent dat wij voor vier jaar nu garant geld kunnen ontvangen voor het werk dat wij leveren”, licht Geert van der Velden van stichting Fields of Wonder toe. “Het is gewoon het bestaansrecht voor cultuur, want cultuur heeft juist subsidie nodig om te onderzoeken, nieuwe dingen te kunnen maken. Het is niet een product wat je jaren kan blijven produceren.”
Ook Van der Velden benadrukt het belang van cultuur voor een stad als Leiden. “Cultuur is de basis waarop wij samenleven in de stad. Dus, heel terecht dat er geld komt voor cultuur omdat die zwaar onderbetaald, nu fair practice kan gaan werken.”
Geen overleg geweest
De toeristenbelasting stijgt met één euro per nacht. Dat lijkt niet veel, maar het is niet de enige belastingverhoging waarmee hoteleigenaren geconfronteerd worden. “Begrijp me niet verkeerd, ik ben vóór cultuur. We hebben twee belangrijke peilers in Leiden en dat zijn kennis en cultuur, dat roepen we al jaren”, begint Dennis Tuin, voorzitter Hoteloverleg Leiden e.o.. Momenteel is er een constructie dat 70 procent van de toeristenbelasting naar Leiden en partners gaat, en dat wordt nu opgeschroefd voor meer subsidie naar cultuur en makers, “wat hartstikke goed is, maar het voelt alsof het een beetje over de rug gaat van ons, de hoteliers”. Volgens Tuin is deze motie achter de schermen gemaakt en kwam dit pas boven water toen bekend werd dat de meerderheid van de gemeenteraad voor dit plan zou stemmen. “Er is helemaal geen overleg geweest en achteraf kwam de mededeling: dit gaan we indienen en we hebben al een meerderheid.”
“Wij zitten wel in de hoek waar de klappen vallen”
Vanaf volgend jaar wordt het BTW-tarief van een hotelovernachting verhoogd van 9 procent naar 21 procent. “Daarbij lokaal ook nog verblijfsbelasting dat met 35 procent omhoog gaat, van 3,50 euro naar 4,70 euro, maakt wel dat wij in de rat zitten. Wij zitten wel in de hoek waar de klappen vallen”. Toch toont Tuin enigszins begrip voor de situatie: “It’s all in the game dat we links en rechts eens een keer een verhoging komt, maar nu krijgen we alles in één jaar, die gaat pijn doen bij ons.”
Volgens Dennis Tuin zal deze prijsstijging zeker invloed hebben op de werkvloer. Zo moeten investeringsplannen worden aangepast en zal er minder personeel ingezet moeten worden omdat er minder marge overblijft. De zorgen van Tuin zitten zich vooral bij de kleinere hotels, die meer moeite moeten doen om het hoofd boven water te houden. Zo verwijst hij naar Hotel Nieuw Minerva dat eerder dit jaar aankondigde te moeten sluiten.
Samenwerking en versterking
Claire van Megen benadrukt dat de sectoren elkaar moeten versterken en samen moeten werken. Toeristen komen af op cultuur en maken gebruik van hotelovernachtingen in de stad. “Ik zie versterken meer in dat we elkaar opzoeken en samen programma’s maken waarin een avondje cultuur gepaard gaat met een avondje uit eten.” Volgens Geert van der Velden wordt dit geld grotendeels weer gebruikt om de economie in de stad te versterken. “60 procent tot 70 procent van onze voorstellingen halen wij uit materialen en kostuums die wij weer bij onze leveranciers in de stad afnemen, dus het komt ook weer terug in de stad.”
Telefoon Redactie
071 - 5425160