Burgemeester Peter Heijkoop van Leiden heeft excuses aangeboden voor de rol van het vroegere stadsbestuur in het koloniale systeem. “Een systeem dat ruimte bood aan gruwelijke misdaden, waaronder landroof, vrijheidsberoving, uitbuiting, onderdrukking, ontmenselijking, mensenhandel en slavernij”, sprak Heijkoop dinsdagavond.
Aanleiding voor de excuses dinsdagavond is een recent rapport van de Universiteit Leiden. Leidse historici onderzochten daarvoor een jaar lang het koloniale verleden en de rol die de stad Leiden daarin speelde.
“De rol van Leiden in de slavernijgeschiedenis blijkt groter dan wordt verondersteld”, zegt de burgemeester. “Hoewel Leiden geen haven had, speelde zij als stad bijvoorbeeld een actieve rol binnen de VOC en WIC. Zo blijkt uit het rapport.”
Geen toegevoegde waarde
Dat de burgemeester nu excuses maakt, lijkt opmerkelijk. In 2023 zag zijn voorganger Henri Lenferink nog af van het maken van excuses, omdat hij ‘geen toegevoegde waarde in excuses op lokaal niveau zag.’
Daarover zei Heijkoop: “Ik oordeel niet over de woorden van mijn voorganger, maar we weten nu meer dan twee jaar geleden, ook door dit rapport. Ik maak nu zelf de keuze om mijn excuses wel aan te bieden. Het onderzoek laat een schaduwkant van de Leidse historie zien en dat is belangrijk voor het Leiden van nu. Bepaalde structuren en patronen uit het slavernijverleden kunnen nog steeds doorwerken op de dag van vandaag. Denk aan discriminatie op de arbeidsmarkt en binnen het onderwijs.”
Niet tevreden
Tijdens een ceremonie in de Leidse Schouwburg richtte de burgemeester zijn excuses tot de nazaten van de tot slaaf gemaakte. Opvallend is dat niet iedereen het eens was met de invulling van die ceremonie: een deel van de initiatiefnemers deed er zelfs afstand van.
Een van deze initiatiefnemers is Laurie Simon. Zij was samen met de gemeente in gesprek over de ceremonie, maar dat gesprek is maandagmiddag stukgelopen. “De gemeente heeft besloten om een zangkoor genaamd Tjampoer niet bij de avond te betrekken”, legt Simon uit aan Omroep West. “Een koor dat belangrijk is voor Leidenaren die hun oorsprong vinden in het voormalig Nederlands Indië.”
Alternatieve ceremonie
Het koor werd geweigerd door de gemeente, omdat het uit te veel leden bestond. “Terwijl het koor juist een diverse gemeenschap binnen Leiden vertegenwoordigt”, legt Simon uit. “Als we eerder hadden geweten dat de gemeente hen zou afwijzen, waren we al lang uit de voorbereidingen gestapt.”
Samen met andere initiatiefnemers organiseerde Simon dinsdagavond een alternatieve ceremonie. Daar was het koor wel bij aanwezig.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
