Op de Europese Dag van de Logopedie, donderdag 6 maart, was er extra aandacht voor de rol van logopedisten in onze samenleving. Centraal+ sprak met logopedist Antoinette Frijns over haar werk.
“Veel mensen weten niet veel over logopedie. Vaak denken mensen dat wij alleen werken aan spraak- en taalproblemen bij kinderen, maar we doen zoveel meer dan dat”, vertelt Frijns. Logopedisten behandelen communicatieproblemen. Ze wijdt uit over haar motivatie, dagelijkse uitdagingen, gebruik van technologie door kinderen en zichzelf (Youtube), en bespreekt over tips voor ouders en persoonlijke kwaliteiten voor stagiaires. “Dat is een heel leuk, breed en belangrijk vakgebied en wij hopen meer mensen enthousiast te maken, want er is een tekort aan logopedisten en stagiaires”, zegt Frijns.
Logopediedag
De Europese Dag van Logopedie wil meer inzicht bieden in het werk van logopedisten. “Eigenlijk is ons beroep onderverdeeld in een aantal deelgebieden: stemproblemen, spraakproblemen, taalproblemen, gehoorproblemen en slikproblemen. Het beroep is dus heel veel breder dan alleen maar iemand goed leren spreken”, zegt Frijns.
Als logopedist, helpt ze mensen in de essentiële behoefte van communicatie. “Als iemand bijvoorbeeld een herseninfarkt heeft gehad en moeite heeft met het vinden van woorden of zich niet kan uiten, dan zorgt dat voor een probleem in de communicatie. Logopedisten kunnen dan veel voor iemand betekenen”, vertelt Frijns. Ze vindt het belangrijk dat de Dag van de Logopedie meer geeft aan alle werkzaamheden van een logopedist.
Motivatie
Vanaf haar kindertijd weet Frijns hoe belangrijk empathie en communicatie zijn voor persoonlijke ontwikkeling. “Ik had een meisje van zeven in mijn klas dat stotterde. Ze moest een tekst hardop voorlezen, wat ze heel spannend vond. Ik ervaarde op dat moment van dichtbij hoe belangrijk het is om informatie op een doordachte manier over te brengen. Ik was nog jong, maar toen ontstond mijn passie: mensen helpen om beter te kunnen communiceren.”
Voortgang
Frijns wordt enthousiast van de vooruitgang die ze ziet bij kinderen en volwassenen. “Geweldig om te zien. De kinderen komen stil naar mij toe. Na verloop van tijd beginnen de eerste woordjes en daarna de eerste zinnetjes. Ouders ontspannen en zijn blij dat hun kindje gaat praten en dat ze beter kunnen communiceren. “Dat is heel inspirerend. Ook voor mij”, deelt Frijns.
Werktaken en Uitdagingen
Frijns werkt veel met mensen die doof zijn geworden en die leren horen met een implantaat. Daar komen veel emoties bij kijken. “Ik heb zoveel gemist in de afgelopen jaren”, is een zin die de logopedist geregeld hoort nadat ze iemand opnieuw ‘leert horen’. “Het is belangrijk om begrip te tonen, goed te luisteren en mensen te begeleiden in dit proces.”
Elke dag is er één met een uitdaging. “Bijvoorbeeld als een kind er geen zin in hebt, wil je toch dat het kind meedoet, zodat je hem of haar beter kunt helpen bij de communicatie. Dat is een uitdaging, maar het is belangrijk om met plezier te blijven werken en steeds opnieuw aan de slag te gaan”, legt Frijns uit. Ze herinnert zich haar voormalige stagebegeleider. “Iemand moet binnenkomen met een lach en ook weer weggaan met een lach”, zei hij altijd.
Volgens Frijns moet een logopedist heel goed kunnen luisteren, veel geduld en empathisch vermogen hebben. “Je moet je kunnen inleven in de persoon tegenover je, zodat je kunt begrijpen waar iemand tegenaan loopt. En dat lukt als je goed kunt luisteren naar de kinderen, hun ouders en volwassenen.”
De kracht van spel
Spelen draagt enorm bij aan de taalontwikkeling. Kinderen leren wachten, regels volgen en opdrachten uitvoeren. Bij logopedie gebruiken we bijvoorbeeld apps voor kinderen met articulatieproblemen. “Als een kind bepaalde klanken niet goed kan uitspreken, hebben we educatieve apps waarmee ouders samen met hun kind kunnen oefenen.” Frijns is niet tegen het gebruik van apps, maar zij merkt dat het belangrijk is om bewust te kiezen: “Kinderen die de hele dag op YouTube zitten, dat lijkt me geen goed plan.”
Tips voor Ouders
De zorgprofessionals geven veel tips aan ouders om de taalontwikkeling te stimuleren, bijvoorbeeld door dingen te benoemen en uitleg te geven. “Als een kind steeds vraagt: Wat is dit? Wat is dat? kan dat vermoeiend zijn. Maar misschien kun jij het anders doen. Zeg eens: Hé! Ik zie een koe en een schaap. Wat zie jij?”, vertelt Frijns. En daarna moeten ouders vooral wachten. “Misschien langer dan je gewend bent. Vaak zijn we ongeduldig, maar als je wacht, zie je dat het kind zich ontspant en zelf met taal komt.”
De boodschap is om taal niet te forceren. Geef je kind de tijd en luister goed. Benoem dagelijkse handelingen, zoals: “Nu doen we je jas aan,” of “We gaan je tanden poetsen.” Dit is heel belangrijk voor taalontwikkeling. “Ik zie vaak dat ouders op hun telefoon zitten terwijl ze met hun kind zijn, en dat vind ik jammer”, rondt Frijns af.
Antoinette Frijns over Logopedie.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
