Bijna drie jaar woedt de oorlog in Oekraïne. Voor veel Leidenaren lijkt deze steeds verder weg, maar voor de Oekraïners die in de stad verblijven, is de realiteit elke dag aanwezig. Om de oorlog niet te vergeten, werd op 15 januari de tentoonstelling ‘Ver weg en tóch dichtbij, de oorlog in Oekraïne’ geopend in de Stadsfoyer van het Leidse Stadhuis.
De expositie toont foto’s van 12 oorlogsfotografen. Eerder was de tentoonstelling te zien in België en Tsjechië; nu heeft zij een plek gevonden in Leiden. Tientallen bezoekers, waaronder veel Oekraïners, verzamelden zich in de Stadsfoyer voor de opening. “Goedemiddag”, opende organisator Gerard Bartels. “Fijn dat jullie er allemaal zijn.”
Glorie aan Oekraïne
Voor deze bijzondere gelegenheid was burgemeester Peter Heijkoop aanwezig. “Ver weg, maar toch zo dichtbij”, begon hij zijn toespraak. Sinds 2022 vangt Leiden 550 vluchtelingen op uit het door oorlog getroffen land. “Wij zijn solidair met Oekraïne”, voegde hij toe.
Ook de Oekraïense ambassadeur reisde af naar Leiden om bij het moment stil te staan. “We danken Leiden voor alles wat ze voor ons doen”, sprak hij in gebrekkig Engels. Een koor van vier leden zong enkele liederen en zorgde voor een emotioneel moment. Bij het laatste nummer zong het publiek mee, terwijl hoop, verdriet en liefde voelbaar de ruimte vulden. “Slava Ukraini!”, riep een bezoeker na het laatste lied, gevolgd door applaus.
Ontroerde bezoekers
Velen waren aanwezig om hun steun te betuigen. “Ik vind de oorlog verschrikkelijk”, vertelde een oudere vrouw. “Ik vrees echt voor de toekomst van mijn kleinkinderen.”
Petra van Es, een vrijwilliger die Oekraïners helpt met het leren van Engels, vertelde: “Je ziet de emoties bij mijn leerlingen. Ik ben hier vandaag om hen te steunen.” Bijna drie jaar geleden kwamen de eerste vluchtelingen in haar buurt wonen. “Als buurtcomité hebben we ons ingezet om deze mensen te helpen, bijvoorbeeld door taallessen aan te bieden”, vertelt ze. Inmiddels heeft Van Es een sterke band opgebouwd met haar leerlingen. “Het is fijn om iets voor hen te kunnen betekenen.”
Indrukwekkende beelden
Hoewel de reacties op de tentoonstelling overwegend positief waren, waren sommige bezoekers geschokt door de heftigheid van enkele foto’s. “Ik vind sommige beelden wel erg zwaar”, zei een van hen. De gemeente Leiden had aanvankelijk ook twijfels over foto’s waarop slachtoffers te zien zijn. “Deze overleden vrouw heeft toch niet gevraagd om hier op de foto te staan”, merkte iemand op. Naast mensen tonen de beelden ook dieren, zoals dode paarden, wat eveneens heftige reacties opriep.
Om bezoekers voor te bereiden op de impact van bepaalde foto’s, heeft de organisatie waarschuwingsbordjes geplaatst.
World Press Photo
Een van de hoogtepunten van de expositie is de foto van Evgeny Malotetka, die in 2023 bekroond werd door World Press Photo. De foto toont de evacuatie van een hoogzwangere vrouw in Marioepol en laat de rauwe realiteit van de oorlog zien.
De tentoonstelling ‘Ver weg en tóch dichtbij’ is gratis toegankelijk en te bezoeken van 13 januari tot en met 5 maart 2025, op werkdagen tijdens kantoortijden.
Gerard Bartels legt uit waarom deze tentoonstelling belangrijk is.
Telefoon Redactie
071 - 5425160
